RBIએ આજથી શરૂ કર્યું ડિજિટલ રૂપિયા, 9 બેંકોના લોકોને મળશે નવી સુવિધા.

આજથી દેશમાં ડિજિટલ ટ્રાન્ઝેક્શનનો નવો યુગ શરૂ થશે. કેન્દ્રીય બજેટ 2022-23ના વચનો અને સપ્ટેમ્બરમાં કરાયેલી જાહેરાતને ધ્યાનમાં રાખીને, RBI મેંગલોરથી સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી (CBDC) ની શરૂઆત કરશે. સરકારી સિક્યોરિટીઝમાં જથ્થાબંધ વ્યવહારો માટે જ પ્રાયોગિક ધોરણે ડિજિટલ રૂપિયાનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.

દેશની 9 બેંકો આમાં સામેલ થઈ રહી છે
આરબીઆઈએ દેશની નવ જાહેર અને ખાનગી બેંકોને આ પ્રક્રિયામાં ભાગ લેવાની મંજૂરી આપી છે. જો આ પાયલોટ પ્રોજેક્ટ સફળ થશે, તો અન્ય ઘણા ક્ષેત્રોમાં પ્રાયોગિક ધોરણે સીબીડીસીનો ઉપયોગ શરૂ કરવામાં આવશે. થોડા મહિનાઓમાં રિટેલ નાણાકીય વ્યવહારોમાં પણ ડિજિટલ રૂપિયાના ઉપયોગને મંજૂરી આપવામાં આવે તેવી શક્યતા છે.

ડિજિટલ રૂપિયાના ઉપયોગને પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે મંજૂરી આપવામાં આવી છે, જેમાં

1. યુનિયન બેંક ઓફ ઈન્ડિયા,
2. સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા,
3. બેંક ઓફ બરોડા,
4. HDFC બેંક,
5. ICICI બેંક,
6. કોટક મહિન્દ્રા બેંક,
7. યસ બેંક,
8. IDFC
9. HSBC સામેલ છે. કેટલીક જગ્યાએ ડિજિટલ રૂપિયા ચાલશે.

સેન્ટ્રલ બેંકે કહ્યું છે કે ડિજિટલ રૂપિયાનો પાયલોટ પ્રોજેક્ટ અમુક સ્થળોએ પસંદ કરેલા ગ્રાહકો અને વેપારીઓ વચ્ચે એક મહિના માટે ચલાવવામાં આવશે. આને લગતી વિગતવાર માહિતી હવે પછી આપવામાં આવશે. આમાંથી શીખવા અને અનુભવના આધારે વિસ્તરણ થવાની સંભાવના છે. આ લાભ મળશે
સેન્ટ્રલ બેંકે એમ પણ કહ્યું છે કે જથ્થાબંધ ડિજિટલ કરન્સીનો ઉપયોગ સિક્યોરિટી માર્કેટમાં આંતર-બેંકિંગ વ્યવહારોને વધુ અસરકારક બનાવશે. પતાવટ પ્રક્રિયાના ખર્ચમાં ઘટાડો થશે. આરબીઆઈએ એમ પણ કહ્યું છે કે બલ્ક ટ્રાન્ઝેક્શન જેવા અન્ય વ્યવહારોમાં ડિજિટલ રૂપિયાનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે.

નાણાકીય વ્યવહારોની કિંમત ઘટાડશે:
આરબીઆઈએ વર્ષ 2020માં જ ડિજિટલ કરન્સી પર એક સમિતિની રચના કરી હતી. આ સમિતિની ભલામણોના આધારે, સપ્ટેમ્બર 2022 માં એક ફોર્મ બહાર પાડવામાં આવ્યું છે, જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તે પારદર્શિતા લાવશે અને નાણાકીય વ્યવહારોની કિંમતમાં પણ ઘટાડો કરશે. તેના ફાયદાઓને ધ્યાનમાં રાખીને, અન્ય ક્ષેત્રોમાં તેના ઉપયોગની રીત પણ શોધવામાં આવશે. આરબીઆઈએ આમાં એમ પણ કહ્યું હતું કે ઘણા ક્ષેત્રોમાં પ્રાયોગિક રીતે તેનો ઉપયોગ કરીને તેની ક્ષમતાનું પરીક્ષણ કરવાની જરૂર છે. જો કે, વિશ્વના અન્ય ઘણા દેશોમાં ડિજિટલ ચલણના ઉપયોગ પર વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે. જો કે, ઘણા દેશોની સેન્ટ્રલ બેંકોએ પણ તેનો ઉપયોગ કરવાની છૂટ આપી છે.